Podiumangst. Herken je het? De zenuwen krijgen als je iets belangrijks moet doen?
Inhoudsopgave
1. Podiumangst, ook bij sterren
2. Anti-zenuwen methodes
3. Wat mij hielp (een plotselinge ontdekking)
Een wee gevoel in je buik, je knieën knikken (of staan juist strak gespannen) en je krijgt spontaan een droge mond. Je ademt oppervlakkiger en hoger, je hartslag stijgt en je bewegingen zijn wat ongecontroleerd. Je lichaam wordt koud en/of klam, en je ervaart een vernauwing in je bewustzijn. Kortom: ze kunnen behoorlijk in de weg zitten, die zenuwen. Dus: die zenuwen moeten weg!
Podiumangst, ook bij sterren
Of ik dit fenomeen ook ken? Ja, helaas wel. Voorafgaand aan mijn optredens werd ik (en word ik soms nog steeds) geteisterd door deze ondermijnende angstprikkels. Herken jij het ook? Een schrale troost: we zijn in bijzonder en goed gezelschap.
Wist je dat Jacques Brel altijd optrad met een emmertje in de coulissen? Daarin kon hij spugen, als hij te misselijk werd van de angst. Barbara Streisand heeft vanwege podiumangst jaren niet opgetreden. En Adèle riep de hulp in van een therapeut om haar paniekaanvallen en stressreacties de baas te worden.
Anti-zenuwen methodes
Net als deze wereldsterren heb ik ook alles uit de kast getrokken om ervoor te zorgen dat mijn zenuwen de boel niet kunnen verstoren of zelfs verlammen: NLP, yoga, tai chi, meditatie-technieken, ontspanningsmassages, energiewerk, m’n chakra’s laten draaien, meridianenpunten stimuleren, ademoefeningen, thee, wijn, wierook. Ja, echt álles! En het resultaat? Steeds weer dartelden die zenuwen vrolijk rond.
foto: Giulia Bertelli
Wat mij hielp (een plotselinge ontdekking)
“Gaan die zenuwen dan nooit weg?”, vroeg ik me een keer af, vlak voor aanvang van een optreden. Terwijl ik mijn mentale en emotionele afweergeschut in gereedheid bracht om m’n zenuwen de stuipen op het lijf te jagen, bedacht ik opeens: maar het zijn wel míj́n zenuwen. En als ze een deel van mij zijn, dan vecht ik dus tegen mezelf.
Hoe tegennatuurlijk het ook voelde, ik besloot deze keer de witte vlag te hijsen en al die nerveuze energie dan maar toe te laten. Dan in Godsnaam maar trillend en bibberend dat podium op, en maar zien wat er gebeurt.
Het voelde op dat moment alsof ik aan de rand van een ravijn stond en had besloten naar beneden te springen, zonder vangnet, maar in het vertrouwen dat ik niet te pletter zou vallen. Waanzin. Iets in me was volledig in paniek.
Ik voelde me naakter dan naakt
Terwijl ik het podium betrad, voelde ik hoe mijn benen wiebelden. Op het moment dat de muziek inzette, vreesde ik dat mijn stem het zou begeven, of dat er op z’n minst een schaapachtig gemekker uit mijn mond zou klinken. En ja, de tonen leken fragieler dan anders. Mijn stem vibreerde mee op het ritme van mijn angst. Ik voelde me ultra-kwetsbaar en naakter dan naakt.
Na het lied hield het publiek even de adem in en daarna klonk een enthousiast applaus. Ze waren geraakt, vollediger en dieper dan tevoren. En ik zelf ook. Zij wisten niet waarom. Ik wel: ikzelf was dieper afgedaald en liet me vollediger zien en horen – in alle flow en met alle flaws. Kwetsbaarder kon het niet worden. En ik wist ook: dit is een heel krachtig en heldhaftig moment.
Omarmen in plaats van wegduwen
Ik heb nog altijd last van podiumangst en zenuwen. Soms wat meer, soms wat minder. En ja, ik vind ze lastig. Maar ze horen nu eenmaal bij me. In plaats van manieren te vinden om ze weg te krijgen, probeer ik ze te omarmen en open te staan voor wat ze me brengen.
Stop met vechten tegen podiumangst. Je zenuwen omarmen is jezelf omarmen – met alles wat er is.🐦⬛
Laatst kwam ik dit tegen: Acceptance and Commitment Therapy (ACT), een therapeutische benadering die zich richt op het accepteren van negatieve gedachten en gevoelens in plaats van ze te vermijden. Een pilotstudie met student-zangers toonde aan dat ACT effectief was in het verminderen van schaamte en angst gerelateerd aan muziekoptredens. Lees meer over deze studie op hun website.
- Lees hier hoe Adele omgaat met haar podiumangst.
- En Jeannette dealde stap voor stap met haar (podium)angst. Laat je inspireren!
En hoe werkt die allemaal bij jou?
Heb jij ook last van angst en zenuwen als je een podium betreedt? Of misschien zeg je: “Op een podium staan? Nooit van mijn leven!” Maar ook interessant: wat helpt jou om met je angst en zenuwen om te gaan? Laat het weten in de reacties.
0 reacties