Podiumvrees. Lastig die zenuwen, maar ze kunnen je ook helpen.

Het is bijna zover. Je gaat een lied zingen voor anderen. Misschien in een les, tijdens een feestje of afscheid, of zelfs op een podium.

En dan begint het: je hartslag versnelt, je adem zit hoog, je handen trillen. Je denkt: Waarom doe ik dit eigenlijk?!

Misschien voel je dit zelfs nu al gebeuren terwijl je dit leest. Alleen al de gedachte aan zingen voor publiek kan zenuwen aanwakkeren.

Welkom in de wereld van podiumvrees.

En nee – dat is geen teken dat je niet kunt zingen. Integendeel. Het is een teken dat het je iets waard is. En dat je leeft.

Maar eerlijk is eerlijk: het kan je zingen flink in de weg zitten. Dus het zou mooi zijn om een manier te vinden om met die zenuwen om te gaan. In deze blog leer je hoe je niet tegen je zenuwen vecht, maar ermee samenwerkt.

Wat als je zenuwen niet weg hoeven – maar mee mogen doen? 🐦‍⬛

foto: Ron Lach

Wat is podiumvrees nou precies?

Podiumvrees (of: plankenkoorts) is een fysieke en mentale stressreactie. Je lichaam denkt dat je in gevaar bent, en bereidt zicht voor op vechten of vluchten.

Tegenwoordig hoef je niet bang te zijn voor mammoets of sabeltandtijgers. Je hoeft ‘alleen maar’… te zingen.

Toch staat ons systeem nog afgesteld op die oertijd. En bij de een staat dat systeem ook nog eens wat gevoeliger afgesteld dan bij de ander.

Vanuit dat perspectief is het eigenlijk prachtig hoe je lichaam reageert. Sta daar maar eens bewust bij stil. En bedank je lijf – het probeert je alleen maar te beschermen.

Het probleem is ook niet dat je zenuwachtig bent. Het probleem is welk effect dat heeft op je zingen. En wat je erover denkt, want podiumvrees is nog altijd een taboe.

Zenuwen zijn niet je vijand

Zenuwen zijn misschien lastig, maar ze zijn niet tegen je. Ze zijn een deel van jou. Sterker nog: ze kunnen je zelfs helpen.

Als je niet volledig overspoeld raakt, kunnen zenuwen juist:

• Je alertheid verhogen
• extra energie geven
• je focus verscherpen

Veel grote artiesten zeggen: “Als ik geen spanning meer voel, weet ik dat het tijd is om te stoppen.”

Zonder zenuwen geen magie.

foto: Ron Lach

Wat kun je doen met je spanning?

Hoe zorg je er nou voor dat die zenuwen niet de overhand nemen? Hier een aantal tips die je kunt toepassen:

1. Voel je fysieke aanwezigheid

Spanning trekt ons uit ons lijf. Alles wordt strak, klein, vernauwd.

Breng daarom de aandacht terug naar je lichaam. Afhankelijk van waar je bent, kun je:

• • Contact maken met je voeten om te aarden
  • Even je lijf uitschudden om spanning los te laten
  • Je lichaam wakker maken met zachte klopjes
  • Jezelf tot rust brengen met langzame wrijfbewegingen

2. Adem jezelf in het hier en nu

Adem is je anker. Als je adem stroomt, stroomt je stem. En hoe dieper en vollediger je adem kan stromen, hoe voller en krachtiger je stem kan klinken.

Oefening:
Leg je hand op je onderbuik.
Adem in door je neus, voel je buik uitzetten.
Adem uit door je mond met een zachte “fff”-klank.
Herhaal 5 keer.
Voel je voeten. Voel de grond. Voel je lijf.

3. Gebruik een mini-ritueel

Rituelen geven veiligheid. Ze maken van het podium geen ‘strijdtoneel’, maar een vertrouwde plek.
Bijvoorbeeld:

• • Wrijf even stevig je handen
  • Fluister een intentie: “Ik zing om te verbinden”
  • Gebruik een krachtwoord of krachtbeeld, zoals ‘licht’ of ‘zee’

4. Warm jezelf op – stem jezelf af

Zing een paar klanken voor je echt begint. Hum, neurie, zucht. Maar ook: rek, stretch, voel. Niet als voorbereiding op een prestatie – maar als afstemming op jezelf. Zo wordt zingen niet iets wat je moet bewijzen, maar iets wat je mag beleven.

foto: Ron Lach

Mijn verhaal

In een eerdere blog over podiumangst deelde ik hoe ik op een dag besloot mijn zenuwen te omarmen. Dat voelde kwetsbaar, maar gaf me zoveel vrijheid.

De zenuwen zijn er nog steeds, maar ik kan ze veel beter hanteren. Dat hoop ik jou ook mee te geven.

Tot slot: zingen is spannend, en dat is oké

Het vraagt oefening, maar zodra jij je op je gemak voelt op het podium, voelt je publiek zich ook comfortabel met jou.

En in die ruimte kun jij je stem laten horen.

Hierbij nog een kort reminder voor als je zenuwen opspelen.

• Je hoeft je podiumvrees niet te overwinnen.
• Je mag ermee leren samenwerken
• Je hoeft niet perfect te zingen om indruk te maken
• Je hoeft alleen maar aanwezig te zijn, met alles wat je voelt.

Als jij – na het lezen van deze blog – staat te popelen om het podium op te stappen: geweldig.

En als je nog wat twijfels voelt, lees dan vooral verder.

Lees ook:

• Faalangst bij zingen: 5 krachtige inzichten om je stem wél te laten horen
• Psychologie Magazine: Bang voor de buhne – vijf artiesten over podiumangst

Doe de quiz Ontdek je ‘Zangeres Type’ – dan weet je meteen waar je staat en welke next steps jou helpen om jouw plek op het podium in te nemen.

Laat hieronder je reactie achter: hoe ga jij om met podiumvrees en plankenkoorts? En als je er geen last van hebt: hoera voor jou – deel dat vooral ook!